Frol Bygdekvinnelag – Nittiårsjubileum - Munkeby Herberge
4. februar 2019
Prolog
Korleis såg verda ut for kvinnene som var
på Munk`røstad i tjueni - den fjerde februar
og stifta laget som vi feirar her i dag
på herberget i Munkeby med fest og trivselslag?
Då dei er borte alle no, kan ingen sei oss koss det var
Så vi lyt ty til Krøniken, om vi vil ha eit svar.
Og der står det å lesa at nett fjerde februar
innover Europa ei kuldebølgje bar
og Tyskland med minusgrader ned på trettitalle`
ho ramma hardt og skånselslaust og sjølsagt mest dei alle
som frå før var i utsette situasjonar
og arbeidslause steig til over tre millionar.
Mellom Norge og Danmark fraus havet til is,
og storm og uver skapte stadig forlis.
Vi sto ved inngangen til det som alle minnes
som «dei harde trettiåra», og vi veit at der finnes
mange nok som strei seg gjennom i fattigdom for så
ansikt til ansikt med «krigen» å stå.
«Det var den gongen, det, og itte nå»
seier Prøysen, og minner oss på
å hedre dei som starta, under heilt andre kår
enn det som er virk`legheita vår.
Av nitti år kan ein ikkje ta med alt -
det ville i så fall enda så galt
at det meste av kvelden og natta gjekk me`
og ingen er vel huga på de`.
I møteboka der er det limt inn
små annonser der du kan finn`
kor møtet skal vera og temaet der,
og dei er det eg har lagt vekt på her.
Dei er ikkje prangande, langt derifrå,
einspalters er dei og linene få,
men dei kan fortelja oss, ikkje så lite
av det som de no her i kveld skal få vite
om livet i laget, som det har gått
dei siste tre tiåra - stort og smått.
Å avertera var dyrt då som no
og Rindsem og Felleskjøpet var to
som no og då sponsa den vetle annonsa med konnbandet på
og det skal dei jamen ha takk for nå.
I dag går det meste på SMS,
Det funkar det og, vi får sei oss te`fre(d)s.
Av gammal sætring var ingen ting att
i nittitre då Skuggsjå tok fatt
på å samla og dokumentera det siste
og leggja fram ei fullstendig liste
over dei med førstehands kunnskap inne
og dei visste vi i laget å finne.
Vi hadde tausene, Skuggsjå teknikken,
eit fellesarbeid om sæterskikken
vart lagt fram i ord og i bilder så
at nye slekter kan læra og sjå.
Vi trivdes i fjellet og kvar august
på `Munk`byvollen der var det flust
med folk over alt, på haugar og stubbar
frå barnevogner til gamle gubbar,
og rømmegrauten, ja, han gjekk me`
mange er dei som saknar de`.
Men fjellet og sætran det ligg oss nær
og Roknesvollen og 4H er
av det vi gjerne ser varer ved
og Buferdsdagen då er vi med.
I nittifire der kan vi finna
i møte på Brusve at vi vart minna
å melda oss på Grethe Waitz innan fristen
hos nokre av oss tente det gnisten
til å komma i form til den store dag.
Vi jogga åleine eller fleire i lag,
ja, over heile landet du såg
kvinnfolk som pesande, pustande låg
med dissande endar og ditto magar
i hardtrening fram imot Oslo – dagar.
Det var denne eine dagen i året
dei rotta seg saman og slo ut håret.
Det var då Are Kalvø på TV fortalde
at frivillig «husarrest» han valde
framfor å risikera det syn
å møta mora og tantene på by`n.
På møte i Okkenhaug barnehage
fekk vi referat ifrå Oslo-laget.
Om heile sanninga dei sa
veit ikkje vi – kanskje like bra.
Kunnskap er viktig, og laget har gjort
mykje for kursing om smått og stort,
baking av lefser og flatbrød er pop,
spørsmål om det kjem stadig opp
og her har studienemnda stått på
slik at dei dreisen på kjevlet sku` få.
Også på lagsmøter har vi hatt me`
kursing av mykje forskjellig som de`
å planta rett og dei riktige slag
som kan veksa og trivast i Trøndelag.
Korleis beskjæra busker og tre
og laga dekorasjonar med de`
som vi kan finna fritt i naturen
og plukka med oss på søndagsturen,
triv`lege kveldar med plantesalg
møte med lærdom om fargevalg
slik at vi framstår som aller best
og det til kvardags så vel som til fest.
På Øver-Tynes ein munter kveld
vi lærte det meste om fotastell.
Med beina i balje og handduk på kne
latter`n sat laust, kommentarane me`.
Og oppdatering på bøker kvart år
har Birgitt sørga for at vi får.
Vi har fått læra om skatt og pensjon,
og soroptimisme på Rinnan stasjon,
om helsa vår både på kropp og sinn
korleis å takla at sjukdom slår inn,
at nokre av våre inderleg kjære
blir borte sjøl om dei er oss nære.
Kunnskap og åpenheit er for dei fleste
om det som er vondt bestandig det beste.
Rundt totusentalet kom spørsmålet fram
om navneskifte, og maska vart stram
hos dei som meinte at navnet var bra
og navnet vi hadde det skulle vi ha.
Det viste seg snart å vera ein ting
som sette følelsane i sving.
Utfallet veit vi, frå totusen-to
vart logoen endra til det han er no.
I møteboka er der sett inn
eit takkeskriv der at vi finn
kultursjef og ordførar gjev oss honnør
for innsatsen, ja, som seg hør og bør
i Grønn-Gate arrangementet som går
for seg ein junilaurdag kvart år.
Og vi har «tatt sjansen» og stilt opp på de`
og i Cafe`Verden der er vi òg me`.
Eg lyt nevna turane vi har hatt,
nokre var dagsturar, andre med natt
der vi til kveldsmat var samla rundt bordet
og praten gjekk lystig og folk tok ordet.
Vel, meir og mindre vetigt vart sagt
før lyset var sløkt og vi alle var lagt.
Eg trekkjer fram ein, der vi vandra ilag
i Olav Duuns rike ein solskinsdag.
Der Odin og Bendik og Gurianna
sto levande for oss og vi laut sanna
at makan til guide er umuleg å få.
Den turen levde vi lenge på.
Vi har hatt møter med laga som er
frå bygdene rundt oss, og nokre er her,
og saman vi arven vidare ber.
Å stoppa på nitti, nei langt derifrå,
vi skal gå vidare vi skal stå på,
ivareta arven frå gammal ti`
og opna for nytenking slik at vi
kan vera eit pluss for bygda vår
også i dei komande år.